Konferencja „Młodość i gniew”
antykomunistyczne organizacje młodzieżowe i studenckie w latach 1945 – 2010

Kraków, 15 – 17 luty 2011
z okazji 30. rocznicy rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów

Konferencja organizowana przez Stowarzyszenie NZS 1980
współorganizatorzy:
Narodowe Centrum Kultury
Niezależne Zrzeszenie Studentów
Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego
kapituła medalu „Niezłomnym w Słowie”
Studenci dla Rzeczpospolitej
Klub Wtorkowy
Klub Imbir

15 luty 2011 r., godz. 9:00
Collegium Novum UJ – sala 56
prowadzenie: Adam Kalita – Stowarzyszenie NZS 1980

Tom Junes (Katholike Universitet Leuven, Belgia) – Ruch studencki w PRL jako zjawisko historyczne i pokoleniowe
Dr Grzegorz Baziur – Antykomunistyczna konspiracja młodzieżowa w województwie krakowskim w latach 1945-1956.
Dr hab. Julian Kwiek – Marzec 68 w Krakowie
Jarosław Szarek (Oddział IPN w Krakowie) – Między marcem’68 a majem’77 – przejawy sprzeciwu wobec PRL wśród studentów Krakowa
Kamil Dworaczek (Oddział IPN w Wrocławiu) – NZS w Polsce 1980 – 1981
Tomasz Kozłowski (BEP Warszawa) – Zarys historii NZS w Polsce 1982 – 1989
Dr Henryk Głęboki (Oddział IPN w Krakowie) – Niezależny ruch studencki jako jeden z czynników dekonstrukcji systemu komunistycznego w Polsce 1980 – 1989 (przykład Krakowa)

15 luty 2011 r., godz. 13:00
Jama Michalika, ul. Floriańska 45
panel I: WIELKIE NADZIEJE
prowadzenie: Roman Graczyk – Oddział IPN w Krakowie
uczestnicy:
Jarosław Guzy – NZS
Robert Kubicz – Federacja Młodzieży Walczącej
Adam Macedoński – Instytut Katyński
Prof. Ryszard Terlecki – uczestnik protestów 68 roku
Bronisław Wildstein – SKS

15 luty 2011 r., godz. 18:00
Klub Imbir – ul. Św. Tomasza 35
Spotkanie Klubu Wtorkowego. Gościem klubu będzie Bronisław Wildstein – „Czy Polska jest jeszcze wolnym krajem?”

15 luty 2011 r., godz. 20:30
Klub Imbir – ul. Św. Tomasza 35
Koncert: Pieśni Kaczmarskiego i Kryla śpiewają: Patrycja Polek, Adam Leszkiewicz

16 luty 2011 r., godz. 9:00
Collegium Novum UJ – sala 56
prowadzenie: Adam Kalita – Stowarzyszenie NZS 1980

Maciej Gawlikowski – PROLOG – „Młodzież szkolna – ochotnicy na front w latach 1914 -1920”
Mirosław Lewandowski – „Konspiracja szkolna pokolenia 1963-1967 w Krakowie”
Monika Litwińska (Oddział IPN w Krakowie) – Wolność i Pokój
Andrzej Dąbrowski (NZS) – Niezależne Zrzeszenie Studentów 1990 – 2010
Jarosław Podsiadło – Niezłomni, gniewni, zapomniani. Federacja Młodzieży Walczącej w Krakowie 1985 – 1990
Grzegorz Baciński – Federacja Młodzieży Walczącej – geneza powstania i początki kształtowania się organizacji.
Renata Wójcik – Wychowanie bez wychowawcy. Patriotyzm bez patosu
Paweł Kurtyka (Studenci dla Rzeczpospolitej) – Stowarzyszenie Studenci dla Rzeczpospolitej

16 luty 2011 r., godz. 13:00
Jama Michalika, ul. Floriańska 45
panel II: CZY GROZI NAM REWOLUCJA?
prowadzenie: Roman Graczyk – Oddział IPN w Krakowie
uczestnicy:
Paweł Chojnacki – NZS, Pomoc Czeczeni
Marek Domagała – NZS
Piotr Fugiel – Federacja Młodzieży Walczącej
Mateusz Kalita – Studenci dla Rzeczpospolitej
Marek Kurzyniec – Federacja Anarchistyczna
Przemysław Miśkiewicz – NZS, Solidarność walcząca
Liliana Sonik – SKS
Wojciech Mucha – Studenci dla Rzeczpospolitej

17 luty 2011 r., godz. 16:00
Urząd Miasta Krakowa, Plac Wszystkich Świętych 3-4, sala obrad Rady Miasta
prowadzenie Grzegorz Surdy – sekretarz kapituły medalu „Niezłomni w słowie”
Wręczenie medali „Niezłomnym w Słowie”
Koncert: Pieśni Kaczmarskiego i Kryla śpiewają: Patrycja Polek, Adam Leszkiewicz

patroni medialni: TVP Kraków, Dziennik Polski, Radio Kraków

Uczestnicy konferencji:

Grzegorz Baciński – absolwent Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Pisze doktorat o Federacji Młodzieży Walczącej w Warszawie w latach 1984 – 1990. Zajmuje się także historią NZS.

Grzegorz Baziur – ur. 1964 r., studia magisterskie i doktoranckie ukończył na Uniwersytecie Gdańskim – historia. Pracuje w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Oświęcimiu, w Instytucie Politologii. W kręgu jego zainteresowań badawczych znajduje się antykomunistyczna konspiracja młodzieżowa z lat 1945-1956, prowadzi także badania z zakresu geopolityki.

Andrzej Dąbrowski – ur. 1987 r., student historii na Uniwersytecie Wrocławskim. Obecnie student historii i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim. W NZS od 2008 roku, jest Sekretarzem Generalnym Zarządu Krajowego NZS od 2009 roku.

Marek Domagała – ur. 1959 r., absolwent AGH w Krakowie. Współzałożyciel i działacz NZS (wiceprzewodniczący NZS AGH, przewodniczący KRK NZS, uczestnik strajków studenckich). Działacz opozycji antykomunistycznej. Współorganizator i członek kierownictwa Grup Oporu NZS, współprzewodniczący Ruchu Oporu NZS. Wiceprezes Stowarzyszenia NZS 1980. Obecnie prowadzi własną firmę.

Kamil Dworaczek – ur. 1985 r., historyk, doktorant na Uniwersytecie Wrocławskim pracownik BEP IPN. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się głównie wokół opozycji demokratycznej w PRL. Autor kilku artykułów z tego zakresu. W 2009 roku zajął II miejsce w Konkursie na Najlepszy Debiut Historyczny Roku za pracę magisterską na temat Studenckiego Komitetu Solidarności we Wrocławiu.

Piotr Fugiel – ur. 1964 r., twórca jednej z grup Nowohuckich poprzedzających FMW, współautor przyłączenia do struktur ogólnopolskich, współzałożyciel FMW w Małopolsce, Członek Krakowskiej Rady Koordynacyjnej FMW.

Maciej Gawlikowski – ur. 1967 r., dziennikarz. Działacz opozycji antykomunistycznej – najpierw konspiracji szkolnej, później KPN (1983-1990). Autor filmów, artykułów i książek na temat historii najnowszej.

Henryk Głębocki – ur. 1967 r., historyk, pracownik naukowy UJ i Oddziału IPN w Krakowie. Specjalizuje się w dziejach Europy Wschodniej, Imperium Rosyjskiego i sowieckiego w XIX i XX wieku, a także historii PRL. Członek redakcji „Arcanów”. W latach osiemdziesiątych związany z NZS UJ, współorganizował i odpowiadał za Studencką Bibliotekę Wydawnictw Niezależnych NZS UJ (1988-1992). Autor kilkunastu książek. Obecnie współuczestniczy w projekcie przygotowującym edycję źródeł do dziejów NZS i niezależnego ruchu studenckiego w latach 1980 – 1990.

Roman Graczyk – ur. 1958 r., absolwent dziennikarstwa i nauk politycznych na Wydziale Prawa i Administracji UJ, dziennikarz. Pisał do prasy podziemnej. W latach 1984-1991 pracował w Tygodniku Powszechnym, od 1991-1993 w Radiu Kraków, od 1993-2005 w Gazecie Wyborczej. Od 2006 pracuje OBEP IPN w Krakowie.

Jarosław Guzy – ur. 1955 r., studiował socjologię i historię na UJ. Współpracował z SKS, od 1980 w NZS. W kwietniu 1981 r. wybrany na pierwszego przewodniczącego NZS. Internowany w Białołęce i Darłówku. W latach 1988-1991 przebywał w USA. Studia na Uniwersytecie w Yale, staż w Kongresie. Doradca ministra obrony narodowej w 1992 roku. Członek Rady Klubu Atlantyckiego (1996 – 1999). Od 1996 członek Rady ds. Współpracy z Regionem Azji i Pacyfiku. Członek Stowarzyszenia Wolnego Słowa. Członek Stowarzyszenia NZS 1980.

Tom Junes, belgijski historyk. Wykładowca najnowszej historii polskiej na Uniwersytecie w Leuven w Belgii. W lipcu będzie bronił doktorat pod tytulem ‘Generations of Change. Re-thinking Student Politics in Communist Poland, 1944-1989’. Opublikował kilka artykułów o polskim ruchu studenckim i pracuje nad projektem porównawczym o ‘pokoleniu 89’. Obecnie jest na stażu naukowym na Uniwersytecie Warszawskim.

Adam Kalita – ur. 1955 r., absolwent polonistyki UJ. W latach 1980-1985 działacz opozycji antykomunistycznej (NZS, KKW NZS, Solidarność). W 1983 roku więziony w więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie. Współzałożyciel i wiceprezes Stowarzyszenia NZS 1980, członek Stowarzyszenia Rodzin Katyń 2010. Obecnie pracuje w Oddziale IPN w Krakowie.

Mateusz Kalita – ur. 1984 r., absolwent Wyższej Szkoły Filozoficzno–Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie. Współzałożyciel i wiceprezes Stowarzyszenia Studenci dla Rzeczpospolitej. Współorganizator sesji poświęconych kondycji państwa polskiego: „Katastrofa smoleńska – przyczyny, przebieg, reperkusje”, „Raport o stanie armii”. Obecnie asystent posła R. Terleckiego. Właściciel portalu patriotyczni.com

Jarosław Kałuża – ur. 1964 r., absolwent politologii UJ. Od 1985 roku działacz NZS. Działacz podziemnego ruchu wydawniczego. W 1988 roku pomagał strajkującym górnikom na Śląsku. Obecnie wydawca. Organizator flisów na Wiśle od 2006 roku.

Tomasz Kozłowski – ur. 1984 r., historyk, pracownik Biura Edukacji Publicznej IPN i członkiem Stowarzyszenia Archiwum Solidarności. Autor książki „Bunt w bydgoskim Areszcie Śledczym w 1981 roku. Przejaw choroby więziennictwa w schyłkowym okresie PRL”. Zajmuje się badaniami dotyczącymi ruchów społecznych 1980-1981: Solidarności, NZS-u, „Solidarności” Rolników Indywidualnych.

Robert Kubicz – ur. 1965 r., absolwent Wyższej Szkoły Zarządzania w Krakowie. Działacz nieformalnych grup młodzieżowych. Współzałożyciel Federacji Młodzieży Wałczącej (1985 – 1989). Kolporter wydawnictw niezależnych. Członek WiP (1986-1987). W 1988 r. uczestnik strajku w Hucie im. Lenina.

Paweł Kurtyka – ur. 1990 r., student UJ i Politechniki Krakowskiej. Współzałożyciel i prezes Stowarzyszenia Studenci dla Rzeczpospolitej, współzałożyciel stowarzyszenia Katyń 2010. Współorganizator sesji poświeconych kondycji państwa polskiego: „Katastrofa smoleńska – przyczyny, przebieg, reperkusje”, „Raport o stanie armii”. Pracował jako asystent posła Bogusława Sonika w Parlamencie Europejskim. Obecnie pracuje w biurze posła R. Terleckiego.

Marek Kurzyniec – ur. 1966 r., anarchista, uczestnik różnych inicjatyw społecznych. W drugiej połowie lat 80 działał w ruchu Wolność i Pokój, następnie w Międzynarodówce Anarchistycznej, a później w Federacji Anarchistycznej. Po roku 1989 wielokrotnie więziony. Zaangażowany w pomoc dla narodu czeczeńskiego. Brał udział w konwojach z pomocą do Czeczenii. Współzałożyciel i prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Czeczeńskiej Ouhazar. Działa w komitecie Wolny Kaukaz.

Julian Kwiek – ur. 1954 r., absolwent UAM w Poznaniu. Doktorat i habilitacja na UJ. Pracuje na Wydziale Humanistycznym AGH w Krakowie. Autor 7 książek i kilkudziesięciu artykułów naukowych. Zainteresowania badawcze: historia najnowsza Polski, problematyka mniejszości narodowych.

Mirosław Lewandowski – ur. 1961 r., prawnik, b. pracownik naukowy UJ, radca prawny. Działacz opozycji, w KPN od 1982 r., poseł na Sejm I kadencji (1991-1993). Autor publikacji na temat historii KPN.

Monika Litwińska – ur. 1973 r., historyk, pracownik Oddziału IPN w Krakowie. Autorka m.in. artykułu Ruch „Wolność i Pokój” 1985-1989. Zajmuje się badaniami nad niezależnymi środowiskami młodzieżowymi w PRL, przygotowuje rozprawę doktorską poświeconą Ruchowi „Wolność i Pokój”.

Adam Macedoński – ur. 1931 r., malarz, rysownik, poeta, protest singer, karykaturzysta. Uczestnik Studenckiego Komitetu Rewolucyjnego w 1956 r. Założyciel Międzynarodowego Studia Folksongu (1969-1979). Były więzień Montelupich, Wiśnicza i Załęża. Założyciel Instytutu Katyńskiego. Od lat 50. publikuje swoje rysunki, poezję i teksty. Laureat I-mo Premio Assoluto w rzymskim Quadriennale Europejskim Sztuk Plastycznych.

Przemysław Miśkiewicz – ur. 1962 r., od 1980 związany z NZS, uczestnik strajku studenckiego na UŚ. Kolporter, redaktor pism studenckich. Współzałożyciel Studenckiego Komitetu Oporu (1986-1988). Działacz Solidarności. Wielokrotnie skazywany za działalność opozycyjną przez kolegia ds. wykroczeń. W 1984 r. więziony w Częstochowie. Współorganizator strajku w KWK Marcel w Wodzisławiu Śląskim. Współzałożyciel Stowarzyszenia Pokolenie. Szef programu naukowo-badawczego Encyklopedia Solidarności.

Wojciech Mucha – ur. 1983 r., absolwent Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum”. Członek współzałożyciel Stowarzyszenia Studenci dla Rzeczpospolitej. Współorganizator sesji poświeconych kondycji państwa polskiego: „Katastrofa smoleńska –przyczyny, przebieg, reperkusje”, „Raport o stanie armii. Popularyzator twórczości Józefa Mackiewicza.

Jarosław Podsiadło – ur. 1971 r., absolwent Wydziału Historii Uniwersytetu Gdańskiego. Współzałożyciel Stowarzyszenia Federacji Młodzieży Walczącej, członek Stowarzyszenia Archiwistów Polskich. W latach 1978-1989 członek ZHP. Od 1986-1987 związany z Ruchem Społeczeństwa Alternatywnego. Od 1987 do 1990 członek Federacji Młodzieży Walczącej w Gdańsku.

Liliana Batko-Sonik – ur. 1954 r., absolwentka polonistyki UJ w Krakowie. Działaczka Duszpasterstwa Akademickiego Beczka. Uczestniczka pomocy dla robotników radomia i ursusa w 1976 roku. Współzałożycielka Studenckiego Komitetu Solidarności w 1977 roku. Wielokrotnie zatrzymywana za działalność opozycyjną. Działaczka charytatywna we Francji i Polsce w latach osiemdziesiątych. Niezależna publicystka. Członek stowarzyszenia Maj 77, członek honorowy Stowarzyszenia NZS 1980.
Grzegorz Surdy – ur. 1962 r., absolwent Zarządzania w Administracji Publicznej UJ. Od 1981 roku w NZS. Działacz opozycji antykomunistycznej. Pierwszy raz osadzony w wiezieniu przy ul. Montelupich w Krakowie w 1982 roku. Współzałożyciel Komitetu Pomocy Wiezionym (1983), współorganizator audycji Radia Solidarność Małopolska (1984-1989).Współzałożyciel Ruchu WiP (1985). Drugi raz skazany w 1985 roku. Współpracownik Solidarności w hucie im. Lenina. Pod koniec lat osiemdziesiątych członek władz ogólnopolskich NZS. Członek Stowarzyszenia NZS 1980. Sekretarz kapituły Medalu „Niezłomni w Słowie”. Obecnie pracuje w Oddziale IPN w Krakowie.

Jarosław Szarek – ur. 1963 r., historyk, dziennikarz, redaktor. Pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Krakowie. Współautor książek m.in.: „Czy ktoś przebije ten mur. Sprawa Stanisława Pyjasa”, „Stan wojenny w Małopolsce w relacjach świadków”, „Stan wojenny w Małopolsce. Relacje i dokumenty”, „Ofiara Sprawiedliwych. Rodzina Ulmów – oddali życie za ratowanie Żydów”, „Polska. Historia 1943-2003”, „Komunizm w Polsce”, „Po dwóch stronach barykady PRL”, „Kronika komunizmu w Polsce”, „Królowo Polski przyrzekamy! Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego”, „Kościół w godzinie próby”, „Zakopiańska Solidarność 1980-1989”, „W cieniu czerwonej gwiazdy. Zbrodnie sowieckie na Polakach 1917-1956”, autor „Wojna z narodem”, „Czarne juwenalia. Ludzie Studenckiego Komitetu Solidarności w Krakowie”.

Ryszard Terlecki – ur. 1949 r., w 1980 r. uzyskał doktorat na UJ, w 1992 r. habilitował się w Instytucie Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN, w 2002 otrzymał profesurę z rak prezydenta RP. Związany z Wyższą Szkołą Filozoficzno–Pedagogiczną „Ignatianum (2003-2007 prorektor) oraz z Państwową Wyższą Szkołą Wschodnioeuropejską w Przemyślu. Uczestnik marca 68. Działacz opozycji antykomunistycznej w latach 1975-1989. Niezależny publicysta, m.in. członek redakcji podziemnej „Arki” (1983-1989) i „Świata” (1989). Zastępca red. nacz. dziennika „Czas Krakowski” i red. nacz. „Nowiny” w Rzeszowie. Naczelnik OBEP IPN oraz Dyrektor Oddziału IPN w Krakowie. Członek honorowy Stowarzyszenia NZS 1980. Obecnie jest posłem na Sejm RP.

Bronisław Wildstein – ur. 1952 r., pisarz, publicysta, dziennikarz; komentator dziennika „Rzeczpospolita”. Ukończył polonistykę na UJ w Krakowie. W latach siedemdziesiątych działacz opozycji antykomunistycznej. Współtwórca i autor prasy podziemnej. Współzałożyciel Studenckiego Komitetu Solidarności w Krakowie (1977). W roku 1980 uczestniczył w zakładaniu Solidarności i NZS-u w Krakowie. Stan wojenny zastał go na Zachodzie. Współzałożyciel i w latach 1982-87 red. nacz. wydawanego w Paryżu miesięcznika „Kontakt”. Publikował w prasie emigracyjnej i podziemnej. Paryski korespondent RWE 1987-90. Z początkiem roku 90 wrócił do Polski, gdzie był m.in.: dyr. Radia Kraków, sek. red. „Życia Warszawy”, zastępca red. nacz. Życia, prezesem TVP.

Renata Wójcik – ur. 1985 r., w 2010 r. ukończyła studia pedagogiczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Praca magisterska dotyczyła wychowania patriotycznego w NZS w latach 80. Od 2006 r. związana z Bratnią Pomocą Akademicką im. św. Jana z Kęt. Obecnie pracuje w szkole integracyjnej.