O 40-leciu NZS na stronach UdSKiOR i IPN
30 września 2020
40-lecie Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Krakowie
Medalami „Pro Patria” uhonorował w piątek, 18 września 2020 roku, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk Stowarzyszenie NZS 1980 i jego najbardziej zasłużonych członków podczas obchodów 40. rocznicy powołania na krakowskich uczelniach Niezależnego Zrzeszenia Studentów – organizacji powstałej na fali ogólnopolskich strajków robotniczych i wydarzeń z sierpnia 1980 roku.
Wśród odznaczonych w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie znaleźli się: Krzysztof Brożek, Sławomir Chmura, Leszek Jaranowski, Zdzisław Jurkowski, Adam Kalita oraz Grzegorz Sturdy. Medal dla Stowarzyszenia NZS 1980 odebrał jego prezes, Adam Kalita. Odznaczeni w latach 80-tych byli działaczami krakowskiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów, a swoją obecną działalnością w sposób szczególny przyczyniają się do kultywowania pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny. Oprócz medali „Pro Patria” wręczone zostały także „Krzyże Wolności i Solidarności”. W imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy ceremonii udekorowania odznaczonych dokonał prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek.
– Przywrócenie Rzeczypospolitej do grona państw wolnych i suwerennych oraz zapewnienie jej obywatelom godności i wolności – ta idea przyświecała Polakom w roku 1914, podczas II wojny światowej, a także w latach 80-tych ubiegłego wieku. Dziękujemy Wam za to, że tak odważnie wpisaliście się w ten łańcuch pokoleń połączonych jedną najświętszą ideą – walką o niepodległość i suwerenność Ojczyzny; że wprost odwoływaliście się do pokoleń wcześniejszych, czego wyrazem były podziemne publikacje, organizowane uroczystości i manifestacje w rocznice wydarzeń, którym przyświecała ta sama idea – podkreślił szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk, zwracając się do byłych działaczy krakowskiego NZS-u, po czym dodał:
– Chylimy dzisiaj przed Wami czoła, dziękując za to, że nadal tworzycie wspólnotę, walczącą nieprzerwanie o to samo: o zachowanie pamięci o minionych pokoleniach i ich walce. Wyrazem tej działalności jest Stowarzyszenie NZS 1980, które stara się o to, aby godnie uhonorować tych, którzy wtedy walczyli o duszę narodu. Powstanie NZS było bardzo poważnym ostrzeżeniem dla komunistów, że nie jest to już walka tylko jednego środowiska czy grupy społecznej, lecz przedstawicieli całego narodu, w tym młodej polskiej inteligencji; walka o rzecz najcenniejszą w życiu ludzi, narodów i państw – o niepodległość. Za to, że nie zabrakło Wam wtedy odwagi, moje pokolenie i przyszłe pokolenia będą Wam dozgonnie wdzięcznie. Dziękujemy za wolną Polskę – zakończył minister Kasprzyk.
40-lecie NZS. Podczas uroczystości w Krakowie prezes IPN wręczył Krzyże Wolności i Solidarności
W ramach obchodów 40-lecia Niezależne Zrzeszenie Studentów, w krakowskim Muzeum AK odbyła się uroczystość, podczas której wręczono Krzyże Wolności i Solidarności. W imieniu prezydenta działaczy opozycji odznaczył prezes IPN dr Jarosław Szarek.
Krzyże otrzymali: Edward Banaśkiewicz, Kazimierz Dąbrowa, Krzysztof Kopeć, Maria Kubicz, Robert Kubicz, Piotr Ligendza, Stefan Niedźwieński, Krzysztof Owczarek, Marek Stobierski, Dariusz Walusiak, Edward Wurst i Anna Zechenter (podajemy wyłącznie nazwiska osób, które wyraziły zgodę na publikację danych). Pośmiertnie odznaczenia przyznano: Bożenie Huget, Marianowi Kozielskiemu i Tomaszowi Szewczykowi.
Podczas uroczystości sekretarz stanu Wojciech Kolarski odczytał list gratulacyjny skierowany przez Prezydenta RP, a wicewojewoda Zbigniew Starzec – list od premiera. Prezes IPN w swoim wystąpieniu przypomniał historię niezależnego ruchu młodzieżowego w kraju i w Krakowie. Mówił o Studenckim Komitecie Solidarności, powołanym po śmierci Stanisława Pyjasa, o powstaniu jesienią 1980 r. NZS oraz o nurtach, które wyłoniły się w latach 80. XX wieku – Ruchu Wolność i Pokój oraz Federacji Młodzieży Walczącej.
– Krzyż Wolności i Solidarności, którym honorujemy wszystkich tych, którzy podjęli walkę z komunizmem w latach 1956-1989 (…) obejmuje czas, gdy za działalność płaciło się represjami, więzieniem, cierpieniem, a niekiedy śmiercią, tak jak przyszły student Grzesiu Przemyk, zakatowany przez milicjantów, czy młody student Akademii Medycznej Marcin Antonowicz, również pobity na śmierć kilka lat później – mówił dr Szarek.