26 września 2025 r. osiem osób odebrało z rąk dr. hab. Filipa Musiała, dyrektora krakowskiego IPN medale Reipublicae Memoriae Meritum. Nagrodziliśmy również jedną organizację. Odznaczenia nadawane są instytucjom, organizacjom i osobom fizycznym za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii narodu polskiego w latach 1917-1990 oraz wspieranie IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej.

Uroczystość rozpoczęło wspólne odśpiewanie hymnu państwowego, po którym głos zabrał dr hab. Filip Musiał, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie.

Na zakończenie odbył się krótki koncert w wykonaniu Emilii Pływacz, artystki Filharmonii Krakowskiej oraz Tomasza Grzybowskiego, wybitnego kieleckiego gitarzysty.

Osoby odznaczone (w kolejności alfabetycznej):

• MAREK ADAMCZAK
  Przedsiębiorca, miłośnik starych aut, pomysłodawca i właściciel Muzeum Samochodu Papieskiego Jana Pawła II w Kielcach, pod jego kierownictwem pracownicy firmy Auto Adamczak zrekonstruowali pojazd, którym papież podróżował podczas pierwszej pielgrzymki do Polski w 1979 r. Współpracuje z Instytutem Pamięci Narodowej podczas realizacji wystaw, prowadzi szereg zajęć edukacyjnych, zainicjował oraz współfinansował między innymi upamiętnienie polskich osiedleńców we wsi Wierszyna na Syberii.
• JOLANTA DRUŻYŃSKA 
  Dziennikarka Radia Kraków, publicystka, autorka i współautorka książek historycznych opartych między innymi na archiwaliach z IPN, autorka reportaży i audycji dokumentalnych oraz kulturalnych, autorka scenariuszy do filmów dokumentalno-historycznych. Do swoich programów radiowych zaprasza historyków oraz świadków historii. Rokrocznie inicjuje kolejne cykle dokumentalne dotyczące najnowszej historii Polski oraz Małopolski, często związane z ważnymi rocznicami w dziejach państwa polskiego.
• ZBIGNIEW GALICKI
  Fotograf, działacz opozycji antykomunistycznej, uczestnik I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w 1981 r. w gdańskiej Oliwie, w stanie wojennym zaangażowany w działalność podziemną. Jego zdjęcia z lat 80. XX wieku stanowią ważną dokumentację historyczną, uwieczniając ważne postacie w dziejach narodu oraz miasta Krakowa. Znalazły się one m.in. na wystawie na Jasnej Górze oraz w licznych publikacjach Instytutu Pamięci Narodowej. Wciąż dokumentuje ważne wydarzenia historyczne i patriotyczne. W 2020 r. przekazał krakowskiemu oddziałowi Instytutu setki różnorodnych materiałów fotograficznych.
• JAN GWIZDAK
  Społecznik, członek „Solidarności” w Kieleckich Zakładach Wyrobów Papierowych, współorganizator strajku w grudniu 1981 r., działacz podziemnych struktur związkowych, prześladowany przez aparat represji w PRL. Inicjator budowy pomnika Józefa Piłsudskiego w Szkole Podstawowej w Kielcach, członek Stowarzyszenia Osób Internowanych „Chełminiacy 1982”, uczestnik konferencji naukowych poświęconych represjom stanu wojennego, inicjator wystawy o Wojskowych Obozach Internowania na terenie Świętokrzyskiego, popularyzator historii najnowszej.
• KAZIMIERZ ŁAPCZYŃSKI 
  W latach 80-tych działacz NSZZ „Solidarność” w nowohuckim kombinacie. Od wielu lat działa na terenie gminie Raciechowice na rzecz zachowania pamięci o bohaterach walk o niepodległość RP – był inicjatorem prac remontowych miejsc pamięci narodowej i grobów oraz inicjatorem nowych upamiętnień, m.in. Polaków ratujących Żydów podczas okupacji niemieckiej. Wygłasza prelekcje dla młodzieży szkolnej na terenie gminy. 
• JERZY ŁYSIŃSKI
  Artysta i twórca, chórzysta Filharmonii Krakowskiej, wykładowca akademicki, pasjonat historii, twórca słuchowisk, tekstów piosenek, a także licznych publikacji naukowych na temat kultury muzycznej. Jest m.in. twórcą tekstów pieśni i libretta do współorganizowanych przez krakowski oddział IPN koncertów w hołdzie Żołnierzom Wyklętym, jurorem na Festiwalu Piosenki Niezłomnej i Niepodległej oraz popularyzatorem historii Polski poprzez muzykę ze szczególnym naciskiem na historię współczesną.
• MATEUSZ PRENDOTA 
  Dyrektor Filharmonii Krakowskiej, artysta śpiewak, założyciel Stowarzyszenia Passionart, organizator koncertów i festiwali muzycznych, współorganizator kilkunastu koncertów w hołdzie Żołnierzom Wyklętym we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, inicjator różnych koncertów tematycznych upamiętniających takie postacie historyczne jak mjr Hieronim Dekutowski „Zapory” czy płk. Franciszek Niepokólczycki. Partner Instytutu w wielu inicjatywach popularyzatorskich i historycznych.
• LESZEK ZAKRZEWSKI 
  Prezes Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Sączu, inicjator i realizator licznych inicjatyw historycznych, patriotycznych i wydawniczych, przede wszystkim na terenie Sądecczyzny. Od kilkunastu lat organizuje spotkania historyczne w Nowym Sączu, jest autorem kilkudziesięciu artykułów historycznych dotyczących Podhala, a także prelegentem na różnych konferencjach i spotkania patriotycznych. Wspiera Instytut w licznych działaniach edukacyjnych i patriotycznych.
• STOWARZYSZENIE NZS 1980
  Stowarzyszenie NZS 1980 powstało w 2008 r. skupiając dawnych działaczy opozycji demokratycznej w PRL – członków Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Stowarzyszenie gromadzi i opracowuje dokumentację historyczną, podtrzymuje pamięć o doświadczeniach lat 80-tych oraz otacza opieką dawnych działaczy NZSu. Podejmuje szereg inicjatyw patriotycznych, naukowych, popularyzatorskich, kulturalnych i wydawniczych. Zaliczyć do nich można: wystawy, koncerty, konferencje, sesje naukowe, spotkania autorskie, promocje książek, organizacje kolejnych rocznic powstania NZS czy wręczenia odznaczeń osobom zasłużonym.

---

źródło: IPN